Kimlik ve Erişim Yönetimi (IAM) Nedir?

Kimlik ve erişim yönetimi (IAM), organizasyonlarda yalnızca doğru kişilerin ve cihazların doğru uygulamalara, kaynaklara ve sistemlere doğru zamanda erişmesini sağlayan bir sistemdir.

Kimlik ve Erişim Yönetimi (IAM), her kullanıcının kimliğini ve erişim düzeyini her zaman doğrulamasını sağlayan çeşitli politikaları, hizmetleri ve teknolojileri kapsar. Bu doğrulama, tek bir ürün tarafından gerçekleştirilebilir veya yöneticilere bir bireyin erişim hakları üzerinde kontrol ve görünürlük sağlayan birden çok süreç, program ve bulut hizmetine yayılabilir.

Erişimi etkin bir şekilde yönetmek için kuruluşların, bir kullanıcının güvenilir olduğunu doğrulaması ve ardından sahip olması gereken erişim düzeyine izin vermesi gerekir.

Kimlik Doğrulama ve Yetkilendirme Nedir?

Kimlik doğrulama, bir kullanıcının iddia ettiği kişi olduğunu doğrulama işlemidir. Bir kullanıcının kimliği en yaygın olarak bazı kimlik doğrulama faktörleri aracılığıyla doğrulanır. Bunlar;

• Kullanıcı tarafından bilinen bilgiler: Oturum açma kimlik bilgileri, PIN kodu veya anne kızlık soyadı gibi yalnızca kullanıcının hatırlaması gereken bir bilgi faktörü.
• Kullanıcıya ait olan sahiplik faktörü: Doğrulama mobil uygulamasındaki bir kod veya bir güvenlik belirteci gibi yalnızca kullanıcının erişiminde olan bir sahip olma faktörü.
• Kullanıcıya ait olan fiziksel özellikler: Parmak izi, retina taraması veya ses tanıma gibi yalnızca kullanıcının sağlayabileceği biyometrik bir faktör.

Yetkilendirme, bir kullanıcıya belirli bir işleve veya kaynağa erişim izni verme sürecidir. Bir kullanıcının bir sunucudan dosya indirmesine izin vermek veya bir kurum içi uygulamasına yönetici erişimi vermek yetkilendirmeye örnek olacaktır. Bir kullanıcının, kendisine verilen yetkilendirme izinlere bağlı olarak ilgili kaynaklara erişebilmesi için önce kimliğini doğrulaması gerekir.

Kimlik ve Erişim Yönetimi Nedir?

Kimlik ve erişim yönetim sistemi genellikle geniş kapsamlı olarak ele alınmaktadır. Organizasyonların birden çok uygulama, cihaz, konum ve kullanıcıdan kurumsal verilere ve kaynaklara erişim yetkisini kontrol etmesidir. Organizasyonların kullanıcı oturum açma bilgilerini takip etmesi ve kaydetmesine, tüm kullanıcı kimliklerini yönetmesine ve erişim ayrıcalıklarını düzenleme sürecini denetlemesine olanak sağlar.

Kimik ve Erişim Yönetimi (IAM), bir organizasyonun ortamlarının, ağlarının ve rollerinin çoğu için uygulanabilir, her düzeydeki kullanıcıları kapsayabilir. Çoklu bulut veya hibrit mimariler kullanan kuruluşlar için daha karmaşık hale gelen bir süreç olan dâhili ağlara veya bulut tabanlı hizmetlere erişim sağlamak için konsolide bir yönetim ile fayda oluşturmaktadır.

Kimik ve Erişim Yönetimi (IAM)'nin çok katmanlı yapısını harmoni içinde tasarlamak, dijital kimlikleri yönetmek ve güvenli oturum açma süreçlerini sağlamak için bir kimlik sağlayıcı (IDP) ile çalışabilir.

Kimik ve Erişim Yönetimi (IAM) Kullanıcıları Kimlerdir?

Bir kimlik ve erişim yönetim sistemi, bir organizasyondaki tüm kullanıcıları kapsar.

• Çalışanlar: Kuruluşların doğrudan çalışanlarının bir uygulamaya, şirket ağına veya sunucuya erişmek istediklerinde kimliklerinin doğrulanması gerekir. Bir çalışanın erişim düzeyi, genellikle rolleri ve departmanları tarafından belirlenir.
• Yükleniciler: Bir kuruluşla kısa bir süre için veya tek seferlik bir proje üzerinde çalışan kişilere belirli uygulamalara veya kaynaklara erişim izni verilebilir. Bu kullanıcılar tipik olarak geleneksel bir çalışana göre daha kısıtlı erişime sahiptir ve sözleşmeleri veya projeleri sona erdiğinde görevden alınmaları gerekir.
• Müşteriler: Kuruluşlar, müşterilerini ihtiyaç duydukları uygulama ve hizmetlere bağlarken, müşteri kimliği ve erişim yönetimi (CIAM) aracılığıyla kimliklerini ve profillerini yönetebilir. Uygun müşteri kimliği ve erişim yönetimi (CIAM), tüm kanallarda sorunsuz ve güvenli bir müşteri deneyimi sağlar.
• Ortaklar: Birden fazla şirket tarafından yapılan işleri ve yönetimi kolaylaştırmak için kuruluşlar ortaklarının kullanıcılarına ilgili uygulamalara veya kaynaklara erişim verebilir.
  

IAM'nin Kapsadığı Kaynaklar Nelerdir?

Kimlik ve erişim yönetimi (IAM) çözümleri, hassas veya iş açısından kritik veriler içerenler de dâhil olmak üzere, kullanıcıların erişmesi gereken kaynakları izler. Etkili Kimlik ve erişim yönetimi (IAM), kurumsal verileri ve kullanıcı kimliklerini korumak ve yetkisiz erişimi engellemek için kritik önem taşımaktadır.

• Uygulamalar: Kimlik ve erişim yönetimi (IAM), kuruluşların tüm iş uygulamalarında oturum açtıklarında kullanıcıların kimliğini güvence altına almalarını sağlar.
• API'ler: Kimlik ve erişim yönetimi (IAM) araçları, kuruluşların API erişim yönetimi aracılığıyla modern mobil ve web uygulamalarını güvence altına almalarına olanak tanır. Şirketler daha sonra erişim politikalarını kolayca yapılandırabilir ve API kaynakları üzerinde dâhili ve harici kullanıcılara yetki verebilir.
• Bulut hizmetleri: Bulut tabanlı kimlik ve erişim yönetimi (IAM) çözümleri, bulutta yaşayan uygulamalara, hizmetlere ve altyapıya erişimi korumak için tasarlanmıştır. Veri depolama ve iş birliği araçları gibi bulut hizmetlerinin tümü, eklenen kimlik doğrulama ve yetkilendirme katmanlarıyla korunabilir.
• Kurumsal veriler: Herhangi bir kimlik ve erişim yönetimi (IAM) aracının temel işlevi, bir kuruluşun verilerini korumaktır. Tüm kullanıcıların oturum açma kimlik bilgileri, kişisel bilgileri ve ayrıca hassas kurumsal verileri içerebilir.
• Çoklu bulut veya hibrit mimariler: Çoklu bulut veya hibrit mimaride çalışan kuruluşlar, bulut ve şirket içi kaynaklarını kapsaması için genellikle kimlik ve erişim yönetiminde (IAM) ayrı bir bulut sağlayıcı çözümü kullanmaktadır. Tek bir merkezi kimlik ve erişim yönetimi (IAM) çözümüne sahip olmak, organizasyonların bulut sağlayıcılarını değiştirseler bile erişim ve kimlik gereksinimlerini esneklikle yönetmeye devam etmelerini sağlar.
• Sunucular: Kuruluşlar, sunucularını ve altyapısını korumak için kimliklerini ve erişim denetimi özelliklerini genişletebilir ve güvenliği temele yerleştirebilir.

IAM Araçları ve Süreçleri Nelerdir?

Kimlik ve erişim yönetimi (IAM) sistemleri, kullanıcılara yetki sağlama veya yetkilendirmeyi kaldırma, gelişen erişim haklarını yönetme, izleme ve yetkisiz erişimi önleme görevlerini basitleştiren birden çok araç ve süreçten oluşur. Tipik bir kimlik ve erişim yönetimi (IAM) araçları şunları içerir:

• Çoklu oturum açma (SSO): SSO çözümleri, bir kullanıcının tek tek uygulamalarda veya kaynaklarda oturum açmak zorunda kalmadan, bir kuruluşun altyapısında güvenli bir şekilde kimlik doğrulaması yapmak için yalnızca bir dizi kimlik bilgilerini kullanmasını sağlar. Kullanıcıların birden fazla parolayı hatırlama ihtiyacını ortadan kaldırarak kimlik bilgilerinin kaybolması veya çalınması riskini azaltır.
• Çok faktörlü kimlik doğrulama (MFA): MFA, kurumlara, bir kullanıcının iddia ettikleri kişi olduğunu daha kesin bir şekilde doğrulama yeteneği verir. Bir kullanıcının, tipik olarak bilgi, sahip olma ve biyometrik faktörlerin kombinasyonları olan birden fazla kimlik doğrulaması sağlamasını gerektirir.
• Yaşam döngüsü yönetimi (LCM): Lifecycle Management, kuruluşların artan çalışan, yüklenici, müşteri ve ortak kullanıcı ortamını yönetme görevini basitleştirmesine olanak tanır. Kullanıcıların hangi sistemlere ve dosyalara erişebildiğine dair merkezi bir görünüm sağlayan otomatikleştirilmiş ve bağlamsal ilkeye sahiptir. Yaşam döngüsü yönetimi (LCM), BT ve İK departmanlarına büyük miktarda zaman kazandırırken, çalışanların etkin bir şekilde çalışmak için ihtiyaç duydukları araçlara ve uygulamalara erişmelerini sağlar.
• Merkezileştirilmiş Kullanıcı ve Cihaz Yönetimi: Kullanıcıları ve cihazları tüm uygulamalarınıza bağlanan tek bir merkezi dizinde birleştirmek, şirket içi ve bulut kaynakları arasında çok sayıda kullanıcı parolasını ve birden çok kimlik doğrulama politikasını yönetmenin karmaşıklığını ortadan kaldırır. Ortaya çıkan kimlik saldırısı risklerini azaltır. Kullanıcıların ve parolaların güvende olmasını sağlarken çeşitli parola politikalarını birleştirerek parola yönetiminin kontrolüne imkân verir. Bu, kurumların IT maliyetlerini düşürürken, güvenliği artırır ve kullanıcı taleplerini karşılarken uygulamaları daha hızlı başlatmasına da yardımcı olur.
• Erişim Ağ Geçitleri (OAG): Okta Access Gateway ürünleri ile kuruluşlar, Çoklu Oturum Açma (SSO) ve Çok Faktörlü Kimlik Doğrulama (MFA) gibi modern güvenlik araçlarını şirket içi altyapılarına uygulayabilir. Bu, bulut tabanlı korumayı, çalışma şeklini değiştirmeden şirket içi uygulamalara kadar genişletir. Örneğin Okta Erişim Ağ Geçiti, şirket içi ve bulut kaynakları arasında ayrı parola ve kimlik doğrulama ilkelerini yönetmenin karmaşıklığını azaltırken son kullanıcılar için basit uygulama erişimi ile iyileştirilmiş bir deneyim sunulmasını sağlar.
• Sunucularınız için IAM: Kimlik ve erişim yönetimini (IAM) altyapınıza genişletmek, erişim kontrolünü merkezileştirir. Şirket içi, hibrit ve bulut altyapılarına sorunsuz erişim sağlarken, kimlik bilgi hırsızlığı ve hesap devralma riskini azaltır. Okta'nın Gelişmiş Sunucu Erişimi (ASA) gibi araçlar, statik anahtarlara olan ihtiyacı ortadan kaldırır ve cihazın bağlamı, oturum ve kullanıcı bilgileri gibi her kullanıcı oturum açma isteği için ayrıntılı erişim kararları sağlar.

Başarılı IAM Stratejisi Nedir?

Forrester'ın 2019 Kimlik ve erişim yönetimi (IAM) araştırması, kuruluşların iş çevikliğini, kullanıcı deneyimini veya uyumluluk gereksinimlerini etkilemeden kullanıcıların hassas uygulamalara ve verilere erişimini yönetmesi gerektiğinin altını çiziyor. Bu, manuel IAM süreçlerinden uzaklaşmayı, nihai yatırım getirisini sağlamak için IDaaS'ı (Identity As A Service) kullanmayı, büyüme için optimize edilmiş bir iş akışı oluşturmayı da içermektedir.

Bu hedeflere ulaşmak için gerekli olan başarılı bir kimlik ve erişim yönetimi (IAM) stratejisi;

• Kuruluşları modern güvenlik ortamının taleplerini karşılayacak şekilde daha iyi donatmak için yapay zekâ, davranış analitiği ve biyometrinin rollerini dikkate alır.
• Veri güvenliğinin ihlal edilmesini ve sızıntıyı önlemek için bulut ve nesnelerin interneti (IoT) gibi modern ortamlarda kaynak erişiminin daha sıkı kontrolünü sağlar.
• Uygulamalara, ağlara ve sistemlere erişmek için ne zaman, nerede ve hangi cihazı kullandıklarından bağımsız olarak kullanıcı kimliklerini güvence altına almak da dâhil olmak üzere uyumluluğu, üretkenliği ve güvenliği korur. Bu, uzaktan çalışma ve dinamik işgücü politikalarını uygulamaya koyan ve dijital dönüşüme başlayan kuruluşlar için çok önemlidir.

Bir kimlik ve erişim yönetimi (IAM) çözümünün araçlarını ve süreçlerini uygulamak, kurumların net ve kapsamlı erişim ve denetim ilkeleri tanımlamasına yardımcı olur. Bu yapıya sahip olmak, dâhili ve harici veri hırsızlığı ve siber saldırı riskini azaltır. Bu da kurumların giderek daha katı ve katılaşan veri düzenlemelerine uymasına yardımcı olur.

IAM Kullanma Zorlukları Nelerdir?

Kimlik ve erişim yönetimi (IAM), sadece zayıf bir teknoloji ile kötü bir uygulama alanı bulmuşsa zorluklar yaratabilir. Kuruluşlar, eksik tedarik veya zayıf otomasyon süreçleri gibi sorunlar nedeniyle kimlik ve erişim yönetimi (IAM) çözümlerinin güvenlik savunmalarında güvenlik açıkları bırakmadığını kontrol etmelidir.

• Kullanıcıların ve erişim haklarının sağlanması ve yetkilerinin kaldırılması, genişleyen iş gücüne, çok fazla yönetici hesabına ve çok sayıda etkin olmayan kullanıcıya sahip kuruluşlar için zor olabilir. Erişim düzeylerini yakından izlemek ve etkin olmayan kullanıcıları hemen kaldırmak için yaşam döngüsü yönetimi önem taşımaktadır.
• Kullanıcılar zayıf parolalar kullandığından veya oturum açma kimlik bilgilerini etkili bir şekilde korumadığından, yalnızca parolalara güvenmek giderek daha tehlikeli bir hale gelmektedir.
• Biyometri, doğası gereği güvenli olmakla birlikte, veri hırsızlığı yoluyla çalınırsa zorluk yaratabilir. Bu nedenle, kuruluşların yalnızca dosyada hangi biyometrik verileri sakladıklarını bilmeleri değil, aynı zamanda sahip oldukları biyometrik verileri, bunların nasıl ve nerede depolandığını ve artık ihtiyaç duymadıkları verilerin nasıl silineceğini anlamaları da önemlidir.

Günümüzün kuruluşları, uygulamalarını ve kaynaklarını tüm ortamlarında korurken, kullanıcılarının ihtiyaçlarına uygun güvenlik çözümleri uygulamak istiyor. Bir kimlik ve erişim yönetimi (IAM) sistemi, kurumların doğru kişilere doğru zamanda verilere ve sistemlere doğru düzeyde erişim vermesini sağlarken hem güvenliği hem de deneyimi ön plana almalıdır.

İş gücü kimliği çözümleriyle Okta'nın kuruluşunuza başarılı bir kimlik ve erişim yönetimi (IAM) stratejisi uygulamasına nasıl yardımcı olabileceğini keşfedin.