Siber Güvenlik: 4.0
Siber Güvenlik: 4.0
Endüstri 4.0’ı bugünlerde çok konuşmaya başladık. Sanayii 4.0; Eğitim 4.0; Sağlık 4.0; Dijital 4.0; son günlerde de Üniversite 4.0 terimleri çok popüler oldu. Pek çok terimin sonuna kolaylıkla 4.0 eklenebiliyor. Şu bir gerçek, bilgi ve iletişim teknolojileri bizleri, yaşantımızı, iş yapış metotlarımızı, işlerimizi, işlemlerimizi, düşüncelerimizi, verilere, çevreye ve toplumlara bakış açımızı, üretimimizi ve fikirlerimizi değiştiriyor. Değiştirmeye de devam edecek görünüyor. Eğitimden öğretime, üretimden yatırıma, fikirden tasarıma, yeni hizmet türlerinden iş platformlarına, planlamalardan denetimlere, veri toplamadan veri analizine, büyük veriden smart veriye, otomasyondan robotikleşmeye, pazarlamadan satışa, depolamadan paylaşıma, güvenlikten mahremiyete kadar pek çok alanda bu değişim yaşanmaktadır.
Siber Güvenlik 4.0’ı daha iyi anlamak için diğer terimlerin anlamlarına bir göz atalım. Minnesato Üniversitesinden Profesör Harkins, Eğitim 4.0’da inovasyon tabanlı eğitim-öğretim faaliyetlerinin ön planda olacağını, Londra Üniversitesinden Profesör Ronald Barnett, Üniversite 3.0’ların inovasyona dayalı eğitim-öğretim faaliyetleri yürüten girişimci üniversiteler olduğunu, Üniversite 4.0’ların ise çevresine faydalı olan ekolojik üniversiteler olduğunu belirtmektedir. Üniversitelerimiz kendilerini yenilemek için; yeni programlar açıyor, ders programlarını, müfredatlarını ve program çıktılarını güncelliyor, eğitimde kaliteyi ön plana çıkaracak çalışmalar yapıyor, teknoloji üretim ve transfer ofisleri açıyor, üniversite-sanayi işbirliğine daha çok önem veriyor, bünyelerinde inovasyon merkezleri kuruyor, farkındalığı artırmak için yarışmalar yapıyor, patentlere destek veriyor, endüstri projelerini destekliyor, işbirliklerini artırıyor, ortak laboratuvarlar kuruyor, ASELSAN Akademi, 5G ve siber güvenlik gibi konularda kümelenmeler içerisinde yer alıyorlar. Üniversite 4.0 olma yolunda önemli ve kararlı adımlar atıyorlar.
Endüstri 4.0; içerisinde siber-fiziksel sistemler barındıran, makinelerin, aygıtların ve işlemlerin zekileştiği, otomasyonun otonomiye dönüştüğü, insan-makine etkileşiminin iş bazında azaldığı, tasarım aşamasında daha dikkatli olunmasını gerektiren pek çok unsuru içerisinde barındırmaktadır. Bu sistemlerin otonom hale gelmesi, yeni zeki çözümlerin üretilmesi, kaynak kullanımının iyileştirilmesi, verimliliğin ve hizmet kalitesinin artırılması gibi pek çok önemli özellikleri içerisinde barındırsa da güvenlik ve mahremiyet ihlallerini dikkate almak gerekmektedir. Diğer bir ifadeyle; makine-makine, insan-makine, insan-insan etkileşimlerinin kolaylıkla kayıt altına alınabilir, takip edilebilir, izlenebilir, analiz edilebilir, değerlendirilebilir, değere dönüştürülebilir hale gelmesi, sistemlerin otonomlaşması ve zekileşmesi sonucunda siber ortamlarda, açıklıklar, yeni tehdit ve tehlikeler oluşmaktadır. “Siber Güvenlik 4.0”; bu ortamlar ve ötesinde oluşacak siber güvenlik ve mahremiyet ihlallerinin, tehditlerin, saldırıların veya açıklıkların önlenmesine yönelik alınması gereken önlemlerin ve politikaların, yapılması gereken tasarımların, uygulanması gereken standartların, dikkate edilmesi gereken prosedürlerin tümünü içerir. Siber güvenlik, savunma ve mahremiyet sağlanması için ihtiyaç duyulan kişisel, kurumsal ve başta ulusal olmak üzere uluslararası çözümlerin geliştirilmesi, yeni teknolojilerin üretilmesi, bu bakış açısına sahip olan yetenekli, nitelikli ve kaliteli insan kaynağının yetiştirilmesi, yeni politikalar ve stratejilerin hayata geçirilmesi, yeni güvenlik ve mahremiyet mekanizmalarının oluşturulması, yeni teoriler üretilmesi gereklidir. GE Global İnovasyon İndeksinde; inovasyon geliştirme yaklaşımlarından mümkün olan her yerde 4.0’a katkı sağlayanların faydalandığı, inovasyonda başarılı olan şirketlerin veriyi etkin bir şekilde kullandığı, dijital ortamlardaki becerilerin ve iş yapış modellerinin merkezine inovasyonu yerleştirdikleri ve bunların Amerika, Japonya, Almanya ve Çin gibi gelişmiş ülkeler olduğu belirtilmektedir. Ülkemizin “inovasyon katkı indeksi” sıralamasındaki yeri son iki yıldır 19’dur.
Siber Güvenlik 4.0’ı desteklemek için Üniversite 4.0’lara önem verilmelidir. Ülkemiz için Üniversite 4.0’a verilebilecek en iyi örnek ASELSAN Akademi’dir. Bildiğim kadarıyla da bu örnek, uygulama biçimi olarak dünyada bir ilktir. Ar-Ge üniversitesi olan Gazi Üniversitesi, ODTÜ, İTÜ ve GTÜ’nün destek verdiği bu akademi, ASELSAN ve üniversitelerin sahip olduğu laboratuvar, kütüphane, insan kaynağı gibi sahip olunan imkânlarını ortak kullanma, hızlı bilgi ve deneyim transferi sağlama, ortak çalışma alanları oluşturma, karşılaşılan ve ihtiyaç duyulan alanlarda çözümler geliştirme, nitelikli insan kaynağı yetiştirme, karşılaşılan problemleri çözme, ülke ihtiyaçlarını karşılama ve ekonomisine katkı sağlama, en önemlisi ülkemizin ihtiyaç duyduğu alanlarda bilgiye ve inovasyona dayalı çalışmalar yapma, başta ülkemiz ve milletimiz olmak üzere insanlığın faydasına sunmayı amaçlamaktadır.
Yüksek seviyede bir siber güvenlik ve savunma için; siber güvenlik ekosisteminin oluşturulması ve güçlendirilmesi, “SSB Siber Kümelenme”, “BTK 5G Vadisi Kümelenmesi”, “ASELSAN Akademi” gibi örneklerin artırılması, siber güvenlik ve mahremiyet sektörünün büyümesi, sektör-üniversite işbirlikleri ve çalışmalarının hızlandırılması, ortak hedeflerin belirlenmesi, çevreye ve ülkeye faydalı çıktılar üretilmesi, ülkemizde verilen teşviklerin hedefine ulaşması, tüm üniversitelerimizin “niversite 4.0 felsefesini hayata geçirmeleri gereklidir.
Bu sayımızda, ülkemiz savunma sektörüne yön veren ve Üniversite 4.0 konseptini destekleyen, siber güvenlik kümelenmesi ile bu alandaki heyecanı artıran, SSB Başkanımız Sn. Prof. Dr. İsmail Demir ile yapılan söyleşiyi paylaşıyoruz. Ayrıca, güvenliğin önemli konularından olan, DLP, internet ağlarında güvenlik, kripto para madenciliği, dövizdeki dalgalanmayı fırsata dönüştürmek isteyen siber fırsatçılar, firmaların maruz kaldığı tehditler, güncel güvenlik analizleri, bugünlerde popüler olan LinkedIn şifrelerinin kırılması, ülkemize yönelik yapılan saldırılar ile kurumlarımızın verdiği eğitimleri haberleştirdik.
“Siber Güvenlik 4.0” konseptine hazır olmak ve başarı hikayelerini sizlerle paylaşmak dileğiyle…
Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu
