Yazılım Mühendisliğinin Siber Güvenliğe Katkısı

Yazılım Mühendisliğinin Siber Güvenliğe Katkısı

BT teknolojilerine artan ihtiyaç ve bağımlılık, teknolojinin artan karmaşıklığı, gelişmekte olan yazılım tabanlı endüstriler, verilerden değer elde etme, yazılımın artık büyük bir sektör olması ve karşılaşılan tehditler, ihmaller, hatalar veya kısıtlar nedeniyle günümüzde yazılım mühendisliği artık vazgeçilmez alanların başında olup yetenekli ve nitelikli yazılım mühendislerine olan talep hızla artmaktadır. Yazılım sektörü dünyadaki en büyük sektörlerden birisi olup en fazla yatırım yapılan alanlar içerisindedir. Bu sektörden elde edilen cirolarda her geçen gün yükselmekte, şirketlerin borsa değerleri ise artmaktadır. En çok gelir elde eden ülkeler ise başta ABD olmak üzere Çin, Almanya, Fransa, İngiltere gibi ülkelerdir.

Dünyadaki toplam BİT (bilgi işlem teknolojileri) pazarı 5 trilyon dolarken, ülkemizde bu pazarın büyüklüğü 152,7 milyar TL’dir (20 milyar dolar). Buna ilave olarak, dünyada gelişmiş ülkelerin yazılım mühendisliğine verdiği önemde çok yüksektir. ABD, dünyada en çok yazılım mühendislerine sahip olan ülke olup, birçok eyalet 140.000’nin üzerinde yazılım mühendisine sahiptir. Kaliforniya’da bu sayı 700.000 civarında iken Washington’da bu sayı 150.000 civarındadır. Almanya için bu sayı 1.000.000’a yakın iken Polonya, Ukrayna ve İsveç gibi ülkelerde bu sayı 100-300 bin arasındadır. Ülkemize bakıldığında ise yazılım mühendislerinin (doğrudan yazılım mühendisleri olmasa da bu alanda çalışanlar) sayısı 2019 rakamlarına göre 123.000 civarında olup diğer ülkelere göre sayısı kat be kat düşüktür.

Ülkemizde başta Türkiye Yazılım Sektörü Stratejisi ve Eylem Planı olmak üzere Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem Planı, E-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı, taslakta olsa Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi gibi eylem planları hazırlanmış olsa da konuya verilen öneme rağmen yazılım konusundaki gelişmeler henüz dünya istatistiklerinin gerisinde ve bu yarışta arkadadır. Geçen yıl ulusal siber güvenliğin arttırılmasına yönelik olarak yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, YÖK’ün kritik alanlarda nitelikli uzman ve öğretim üyesi yetiştirilmesine yönelik projeleri hayata geçirmesi, yeni programlar açılmasını tavsiye etmesi,  Ar-Ge üniversitelerinin desteklenmesi, teknoparkların yaygınlaştırılması, Ar-Ge ve tasarım merkezlerinin desteklenmesi, projelerin fonlanması, gençlerin teşvik edilmesi, üretime destek verilmesi gibi önemli hususlar konuya verilen önemi bizlere göstermektedir. Ayrıca, BİT tabanlı pek çok yeni programın üniversitelerimizde açılıyor olması, üniversitelerimizde yazılım mühendisliği programlarının sayısının artmaya başlaması ve yeni açılan bölüm haberleri, yerli ve milli yazılımlar geliştirmedeki hedefler, yazılımın stratejik bir alan olarak görülmesi ve gereken önlemlerin alınması çok önemlidir. Yazılım mühendisliği bölümlerinin;

İhtiyaç duyulan daha nitelikli yazılım mühendislerinin yetiştirilmesine, Nitelikli çalışmalar, araştırmalar ve projeler yapılmasına, Daha kaliteli, güvenli ve güvenilir yazılımlar, yazılım teknolojileri ve platformlarının geliştirilmesine, Standartlara uygun yazılım ürün sayılarının artmasına, Sertifikaya dayalı yazılımların daha çok geliştirilmesine, Sanayi-üniversite-kurum iş birliklerinin artmasına, Hizmet kalitesinin yükseltilmesine, Yazılıma sadece bir kod parçası olarak bakmaktan ziyade bir mühendislik bakış açısıyla ele alınıp daha sistematik çözümlerin geliştirilmesi ve üretilmesine, Teknoparklarda daha nitelikli ve işbirliğine dayalı yazılım projeleri geliştirilmesine, Yazılım geliştirme ekosistemlerinin oluşturulmasına, Sektör bazlı yazılımların daha çok geliştirilmesine, Teknoloji odaklı endüstrilerde, sanayide (savunma sanayiine yazılım mühendisliğinin katkısı gibi) ve ilgili kurumlarda çalışabilecek nitelikte yazılım mühendislerinin yetiştirilmesine, Yazılım sektörünü büyütme ve pazardan daha büyük pay almaya ve Özellikle, yazılım kaynaklı siber güvenlik ihlallerinin önlenmesine yönelik olarak yazılım güvenliği, güvencesi, güvenilirliği, optimizasyonu, hizmet kalitesi, testleri, standartları, otomasyonu ile güvenli yazılım geliştirme, kodsuz yazılımlar, yazılım tabanlı üretim ve optimizasyon, zeki yazılımlar, yıkıcı yazılımlar ile mücadele, yazılım süreç ve olgunluk modelleri, yazılım yaşam döngüsü, üretime dayalı yazılım teknolojileri geliştirme gibi alanlarda hızla büyüyen ve gelişen ülkemize ciddi katkılar sağlayacağı açıktır.

Artık ülkemizde de yazılım mühendisleri odası kurulması, yazılım mühendisliği derneklerinin sayısının arttırılması, yazılım enstitüleri kurulması, yazılım test merkezlerinin yaygınlaştırılması, gençleri yazılım geliştirmeye özendirecek ‘1 Milyon Yazılımcı Yetiştirme Programı’ gibi sosyal projeleri daha çok hayata geçirme zamanıdır…

Prof. Dr. Şeref SAĞIROĞLU

CyberMag Dergisi Editörü