Yeni Yılda Yeni Hedefler Bizleri Bekliyor…
Yeni Yılda Yeni Hedefler Bizleri Bekliyor…
Siber güvenlik sektörü için hızlı bir yılı geride bıraktığımız bu günlerde; saldırılar ve açıklıklar boyut değiştiriyor, akıllanıyor, otomatikleşiyor, karmaşıklaşıyor ve büyüyor. Alınan önlemler de bunlardan geri kalmıyor tabii ki. Geçen bir yılda; yapay zeka (YZ), nesnelerin interneti, büyük veri, IPv6, blokzincir teknolojileri, kişisel verileri koruma, siber tehditler, dijital dönüşüm, siber güvenlik ve savunma, siber istihbarat, siber terörle mücadele, siber kümelenme, milli ve yerli çözümler, fidye yazılımları, DDOS ve APT saldırıları, çocuk bilgi güvenliği, güvenli internet, konuşulan önemli konu başlıklarıydı. Karşılaşılabilecek riskler ve alınması gereken önlemler üzerinde duruldu.
Yaşanılan krize rağmen sektörümüz büyümeye, çalışmaya, projeler ve ürünler geliştirmeye devam ediyor. SSB Siber Güvenlik Kümelenme çalışmalarına hız verdi. BTK pek çok etkinlik düzenledi ve bunlara ev sahipliği yaptı. NATO Siber Güvenlik Tatbikatı gerçekleştirildi. Yerli ve milli teknoloji geliştirme hedefi çok netleşti. YÖK; 100/2000 projesi ile kritik alanlarda doktora bursları veriyor, bilgi birikimi artırmaya yönelik olarak yurtdışına öğretim elemanı gönderiyor ve kritik alanlarda programlar açıyor. Yüksek Öğretim Kalite Kurulu tüm üniversitelerin eğitim-öğretimini değerlendiriyor ve kamuoyu ile değerlendirmeleri paylaşıyor. TÜBİTAK; burslar veriyor, projeleri destekliyor, yarışmalara destek veriyor, yurda dönüş projesi başlattı ve bu projelere devam ediyor. STB Bakanlığı; 1000’e yakın Ar-Ge merkezini destekliyor, yeni TGB’ler açıyor, sektörün yeni teknolojiler kullanması ve verimliliği artırması için teşvikler veriyor. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı üniversitelerde altyapıların iyileştirilmesine yönelik altyapı projelerini destekliyor, ulusal siber güvenlik, e-devlet, ülke yazılım sektörü gibi stratejileri ve eylem planlarını yakınen takip ediyor, kurumların yaptığı çalışmaları denetliyor, siber güvenliğin ülkemiz için en önemli mesele olduğunun farkında olarak çalışmaları yürütüyor.
Pekala, bu arada dünya ne ile uğraşıyor? Neler yapıyor? Nereye gidiyor? Biraz da bunu gözden geçirelim. Devlet destekli saldırılarda önemli derecede artışlar var. Fidye yazılımları kullanıcıların baş belası. Çok faktörlü parola kullanımına geçildi. Kötü niyetli yazılımlar daha da karmaşık hale geliyor. Nesnelerin internetinde savunmasız cihazlara saldırılar gündemde ve IoT cihazlarının üretimi ve kullanımı yaygınlaştıkça saldırı eğilimleri artıyor. Kurum ve şirketler, kişisel verilerin korunması konusunda çok titiz çalışıyor. Bulut tabanlı hizmetler yaygınlaşıyor. Bilgi güvenliği departmanları büyüyor. Dijitalleşme hızlanıyor. Siber güvenlik bilincinin artması için haftalar düzenleniyor ve en zayıf halka olan çalışanların eğitimlerine daha çok ağırlık veriliyor. Veri toplama ve işleme üniteleri gelişiyor ve büyüyor. Büyük verilere sahiplik artıyor ve analitiği konularına yönelim fazlalaşıyor. Kişileri tanımlama teknolojilerinde büyük gelişmeler var. Dünya; yapay zeka ve büyük veri teknolojilerine yatırım yapıyor, güvenlik teknolojileri geliştirmeye devam ediyor, inovasyona daha çok önem veriyor, siber güvenlik ve savunma stratejilerini iyileştiriyor, siber güvenlik ve savunma ekosistemini geliştirmeye ve bunun ekonomisini oluşturmaya ağırlık veriyor.
Ülkelerin ulusal YZ(yapay zeka) stratejilerini değerlendiren Politikalar+YZ Dergisi Raporu’nda; YZ’nın gelişimini ve kullanımını teşvik etmek için ulusal stratejiler oluşturulduğu, bilim ve teknolojiye yatırım yapıldığı, altyapıların iyileştirildiği, yeni merkezler kurulduğu, nitelikli insana yatırım yapıldığı, sektörün gelişimi için önlemler alındığı, yeni gelişim alanlarının desteklendiği, etik konusuna önem verildiği, bunun için büyük bütçeler ayrıldığı (Çin: YZ araştırmaları için 2.1 milyar dolar harcayarak YZ teknoloji parkı kuruyor. Fransa: 1,5 milyar Avro, ABD: projelere 1.1 milyar dolar, büyük veri ve bulut bilişim gibi yapay zekâyı destekleyici alanlara yaklaşık 7,4 milyar dolar harcamış durumda. AB: yapılan projelere ve çalışmalara 2020 yılı sonuna kadar 1,5 milyar avro destek verecek) belirtilmiştir. Ayrıca raporda, bazı ülkelerin nitelikli insan yetiştirmek için somut hedefler belirlediği (Güney Kore: YZ Ar-Ge’sini güçlendirmek ve yeteneğini güvence altına almak için 2022 yılı itibariyle 5000 uzman yetiştirmek. Tayvan: 2021 yılına kadar 1000 ileri düzey YZ araştırmacısı ve 10.000 YZ uzmanı yetiştirmek) görülmüştür. |
Sonuç olarak; YZ’ya bu kadar yatırım yapılmasının arkasında; ülkelerin gelişimlerinin inovasyondan geçtiğini anlamaları, verilerin analizinde ve anlamlandırılmasında YZ’nın belirli bir başarı oranına sahip olması ve sistemlerin otomasyonunda ve zekileştirilmesinde önemli bir teknoloji olması, yeni bir ekonomi alanı oluşturması, buradan yeni değerler elde edilebileceğinden emin olunması yatmaktadır. Ülkemizde, YZ bilimine katkı veren ve dünyada ilk 100’de olan üniversiteleri (Örn: 87. sırada olan Erciyes Üniv.) var iken bu değişim ve dönüşümü atlamaması, yeni hedeflerin ülkemiz için belirlenmesi, mevcut hedeflerin güncellenmesi, bu konulara yatırım yapılması ve altyapıların iyileştirilmesi şarttır.
Bu bilgiler ışığında; 2019 Yılı Ocak sayımızda, Ulaştırma ve Altyapı Bakanımız Sn. Mehmet Cahit Turhan’ın röportajına yer verdik. Ayrıca, ISCTurkey 2018 Sonuç Bildirgesine, Blokzincir Türkiye Zirvesinde tartışılan konulara, siber uzay ve bunun psikolojine, bilgi güvenliği tehdit ve olay yönetimine duyulan ihtiyaca, güvenli olmayan sitelere erişimde karşılaşılabilecek risklere, 2019’un siber tehditlerine ve alınması gereken önlemlere, olası siber dolandırıcılık girişimlerine, blokzincir uygulamalarına, siber saldırıları önlemede kullanılacak teknolojilere, yaşanan veri sızıntısı olaylarına, nesnelerin internetinde alınmayan önlemlere, fidye yazılımlarından olan WannaCry oltalama saldırısına ve bu alanda yapılan önemli etkinliklere yer verilmiştir.
Bu vesileyle, yeni yılın başta okuyucularımız olmak üzere kurumlarımıza, sektörümüze, üniversitelerimize ve en önemlisi ülkemize, sağlık, mutluluk ve başarılar getirmesini dilerim…
Prof. Dr. Şeref SAĞIROĞLU